Alendronaat

ATC: M05BA04

Alendronate EG Alendronate Teva Fosamax
Ouderenzorg

Selecties

Osteo-articulaire aandoeningen:

  • Bij een hoog fractuurrisico (gedocumenteerde osteoporose) : eerste keuze voor medicamenteuze fractuurpreventie, in associatie met calcium- en vitamine D-supplementen, samen met een leefstijlmaatregelen en een multifactoriële aanpak bij valpreventie.

Motivatie

  • Bisfosfonaten (in combinatie met vitamine D en calcium) zijn effectief in het voorkomen van wervel- en niet-wervelfracturen bij vrouwen met gedocumenteerde osteoporose. Bij mannen en in de context van glucocorticoïd-gerelateerde osteoporose is ook aangetoond dat bisfosfonaten een gunstig effect hebben, maar alleen op de botdensiteit (BMD).
  • Veiligheid van bisfosfonaten bij oudere patiënten is aanvaardbaar, op voorwaarde dat bepaalde voorzorgsmaatregelen worden genomen.
  • Alendronaat heeft als indicatie de behandeling van postmenopauzale osteoporose bij vrouwen, de behandeling van osteoporose bij mannen en de behandeling van osteoporose door corticosteroïden.
  • De kosten zijn betaalbaar.

Indicatie
Gedocumenteerde osteoporose (eerste keuze)
Criteria voor
de selectie		 Werkzaamheid +
Veiligheid +/-
Gebruiksgemak
Prijs +
Expert
consensus


Dosering

Geen dosisaanpassing nodig op basis van leeftijd.
De comprimés moeten worden ingenomen (niet kapotbijten, niet laten smelten) op een nuchtere maag met minstens 100 ml plat water, minstens 30 minuten voor enig ander geneesmiddel of voedsel.
De patiënt moet de comprimé staand of zittend innemen en nadien nog ten minste 30 minuten blijven rechtzitten.
Vermijden van inname met sterk gemineraliseerd water.
  • Dagelijkse toediening: 10 mg per dag.
  • Eenmalige wekelijkse toediening: 70 mg 1x per week.

In geval van nierfalen

  • GFR ≥ 35 mL/min: geen dosisaanpassing nodig.
  • GFR < 35 mL/min: gecontraïndiceerd.

Delen en pletten

Voorzorgsmaatregelen voor gebruik

BIJZONDERE VOORZORGEN VOOR OUDEREN

  • Voorzorgsmaatregelen voor gebruik zijn dezelfde als voor jongere personen (zie 9.5.2. Bisfosfonaten)

De rubrieken hieronder verwijzen naar de geneesmiddelgroep waartoe het hier beschreven geneesmiddel behoort, indien deze beschikbaar zijn in het Gecommentarieerd Geneesmiddelen Repertorium.

Ongewenste effecten

  • Musculoskeletale pijn, hoofdpijn, duizeligheid en asthenie.
  • Atypische stressfracturen van het dijbeen; zeer zeldzaam maar het risico neemt toe met de duur van de behandeling [zie Folia juli 2021, rubriek Geneesmiddelenbewaking: bisfosfonaten en risico van atypische femurfracturen].
  • Bij orale toediening: diarree en andere gastro-intestinale ongemakken; vooral met alendronaat: slokdarmulcera (zie rubriek "Bijzondere voorzorgen”).
  • Bij intraveneuze toediening: voorbijgaande koorts, rillingen, spierpijn en gewrichtspijn, uveïtis, hypocalciëmie.
  • Risico van kaakbeennecrose en in zeldzamere gevallen necrose van de uitwendige gehoorgang, vooral bij intraveneuze toediening of bij een langdurige behandeling (meerdere jaren).
  • Zoledronaat: ook vermindering van de nierfunctie na snelle intraveneuze toediening (zie rubriek “Bijzondere voorzorgen”), en voorkamerfibrillatie.
  • Pamidronaat: ook anemie, trombocytopenie, lymfocytopenie, hypertensie, acute nierinsufficiëntie.

Interacties

  • Verminderde resorptie van bisfosfonaten bij inname van voedsel, calcium, ijzer, antacida, of magnesiumbevattende middelen zoals voedingssupplementen. Afhankelijk van het gebruikte bisfosfonaat varieert in de SKP de aanbevolen tijdsduur tussen de (orale) inname van bisfosfonaat en de inname van voedsel of geneesmiddelen en supplementen van 30 tot 60 minuten (zie Folia december 2023).

Contra-indicaties

  • Slokdarmafwijkingen.
  • Hypocalciëmie.
  • Tandabcessen.
  • Risedronaat en zoledronaat: ernstige nierinsufficiëntie (SKP).

Prijstabel